اولین شرکت تولید کننده لوله های PVC، شرکت پلیکا بود بنابراین این لوله به نام لوله پلیکا شناخته میشود. این لوله‌ها، یکی از انواع پلیمر است که از پلی وینیل کلراید ساخته میشود. این لوله‌ها در دسته لوله‌های پلاستیکی قرار می‌گیرند. لوله پی وی سی انعطاف بسیار زیادی دارد. این لوله‌ها بر خلاف لوله‌های قدیمی که در اثر رطوبت زنگ زده و پوسیده میشود، در اثر فشار شکسته نمی‌شود.کاربرد اصلی لوله PVC در لوله‌کشی ساختمان و سیستم فاضلاب مسکونی و شهری و در کارهای تاسیساتی است. وزن لوله PVC بسیار سبک است و نصب آن به آسانی و با سرعت بالایی انجام می شود. این نوع لوله تاسیساتی در رنگ های طوسی، سفید و زرد به بازار ارائه می شود و قیمت آن در مقایسه با سایر لوله های موجود در بازار، ارزان تر است.
این لوله ها در برابر فعالیت های اسیدی و بازی مقاوم هستند و مواد شیمیایی بر روی آن ها اثر نامطلوب نمی گذارد. لوله پلیکا رنگ و بوی آب را عوض نمی کند و به دلیل داشتن سطح صیقلی میزان رسوب پذیری و گرفتگی آن بسیار پایین است. این لوله های پی وی سی معایبی نیز دارند از جمله این که در برابر سرما حساس اند و امکان شکستگی آن ها وجود دارد. همچنین در برابر حرارت مستقیم و زیاد آتش، شکل و استحکام خود را از دست می دهند.
با پیشرفت تکنولوژی رفته‌رفته لوله‌های فلزی جای خود را به لوله‌های پلی اتیلن دادند. پلی اتیلن، در دسته پلیمرهایی قرار می‌گیرد که در پالایشگاه‌های نفت خام تولید میشود. لوله‌های پلی اتیلن هم یکی دیگر از انواع لوله‌های پلاستیکی است. لوله پلی اتیلن از گرانول‌های شفاف پلی اتیلن ساخته میشود. لوله پلی اتیلن مشکلاتی مانند خوردگی، ترک یا شکست را ندارد. این لوله‌ها کاربرد زیادی در ساختمان‌سازی دارند. سبکی، نصب راحت و قیمت مناسب از مزایای لوله‌های پلی اتیلن هستند.
این لوله ساختمانی با نام PE در بازار معروف است و از نوعی ترموپلاستیک به نام پلی اتیلن تولید می شود. انعطاف پذیری فوق العاده از قابلیت های منحصر بفرد این لوله هاست که استفاده از آن ها را در مکان های مختلف فراهم می نماید.
لوله های پلی اتیلن با توجه به نوع کاربرد با چگالی های مختلف تولید می شوند. آن ها جایگزین مناسبی برای سایر لوله ها محسوب می شوند و از نظر قیمت نیز مقرون بصرفه هستند. ویژگی های هیدرولیکی این لوله و هزینه های پایین نگهداری و تعمیر آن ها، لوله پلی اتیلن را به لوله ای محبوب در بین سازندگان تبدیل کرده است.
مقاومت لوله PE در برابر ضربه بالاست و دچار آسیب و ترک خوردگی نمی شود. شکل ظاهری این لوله به صورت حلقه ای یا شاخه ای به رنگ مشکی است. لوله پلی اتیل با نام لوله پلاستیکی نیز شناخته می شود.
این لوله های پلاستیکی علی‌رغم انعطاف پذیری بسیار بالا از قابلیت اتصال بالا برخوردار هستند و موجب نشتی آب نمی شوند. اصولاً از این لوله ها برای زیر سینک آشپزخانه و یا لوله های تعبیه شده در زیرزمین استفاده می شود .
این لوله ها از جنس پلاستیک و به رنگ کرم و سفید تولید می شوند و به دلیل سختی بالا و قیمت پایین، در دما و فشارهای بالا کاربرد دارند. همچنین از این لوله ها می توان در توزیع آب سرد و گرم ساختمان استفاده نمود. لوله های سی پی وی سی را می توان به آسانی با لوله بر یا آهن بر برید.
کاروگیت، در دسته لوله‌های پلی اتیلن قرار می‌گیرد که در بازار به نام لوله پلی اتیلن دو جداره هم شناخته میشود. این لوله‌ها مقاومت بسیار بالایی دارند. دیواره داخلی لوله‌های کاروگیت کاملا صاف و دیوار خارجی آن ظاهری حلقه‌حلقه دارد. دیواره داخلی صاف باعث به حداقل رساندن اصطکاک مایع عبوری از داخل لوله میشود و از طرف دیگر دیواره حلقه‌حلقه بیرونی این لوله‌ها استحکام بیشتری را به آن می‌دهد.
لوله پلی پروپیلن به لوله های سبز یا سفید معروف هستند و ظاهری همانند پلاستیک فشرده دارند. وزن این لوله ها بسیار سبک است و حمل و نقل و نصب آن ها به آسانی صورت می گیرد.از ویژگی های بارز لوله ساختمانی سبز مقاومت در برابر یخ زدگی، ضربه، رسوب، خوردگی و پوسیدگی می باشد که استفاده از آن را در ساختمان سازی رواج بخشیده است.این لوله ها استحکام بسیار بالایی دارند و مواد اسیدی و بازی معدنی به آن ها آسیبی وارد نمی کنند. علاوه بر آن مقاومت فشاری این لوله ها آن ها را در برابر ضربه مقاوم می کند و آن ها را به لوله ای ایده آل در صنعت ساخت و ساز تبدیل می نماید. لازم به ذکر است که لوله پلی پروپیلن با نام لوله تک لایه و لوله PP نیز در بازار شناخته شده می باشد.
جنس لایه بیرونی و درونی لوله پنج لایه از نوعی پلیمر به نام پلی اتیلن می باشد. این دو لایه پلیمر توسط دو لایه چسب به لایه آلومینیومی که همان لایه میانی است، متصل می شوند.
لایه آلومینیومی این لوله ها مقاومت فشاری لوله را بالا می برد، بنابراین در صورت ضربه به آن آسیبی وارد نمی شود. لوله پنج لایه دچار زنگ زدگی و خوردگی نمی شود و استحکام آن در برابر مواد اسیدی و بازی بالاست.
این نوع لوله ساختمانی در مکان های مختلف به منظور انتقال آب گرم یا سرد کاربرد دارد، از جمله سیستم های گرمایش از کف و سیستم های تهویه مطبوع ساختمان.این لوله ها ظاهر مناسبی دارند و به صورت توکار یا روکار از آن ها استفاده می شود. در این لوله ها قارچ و باکتری رشد نمی کند، بنابراین با خیالی آسوده می توان از آن ها در ساختمان استفاده نمود.
لوله فولادی در دو نوع درزدار و بدون درز تولید میشود. لوله مانیسمان در دسته لوله‌های فولادی بدون درز قرار می‌گیرد و از استیل، کربن و فولاد ساخته میشود.
لوله‌های درزدار معمولا به جوشکاری نیاز دارند. اما لوله‌های بدون درز نیازی به این کار ندارند. این مساله باعث میشود تا لوله‌های مانیسمان در دسته مستحکم‌ترین انواع لوله قرار گیرند و در نتیجه ریسک نشتی مواد در خطوط انتقال را نداشته باشند. این لوله‌ها در اندازه‌های ۱۰، ۲۰، ۴۰، ۸۰ و ۱۶۰ تولید می‌شوند.
یکی از معروف‌ترین انواع لوله مانیسمان، لوله‌های آتش‌خور است. این لوله‌ها در انتقال نفت و گاز استفاده میشود که هم هزینه کمتر و هم امنیت بیشتری دارد.
مشخصات لوله مانیسمان عبارتند از:
دو استاندارد زیر، معمولاً برای ساخت لوله‌های بدون درز فلزی استفاده میشود:
برای لوله‌های فولادی از استاندارد ASME B36.10
برای لوله‌های استیلی از استاندارد ASME B36.19
“لوله‌های مانیسمان با استانداردها و گواهی‌های متعددی تولید می‌شوند؛ هر محصول باید بر اساس استانداردهای ادعاشده توسط کارخانه، تولید شده‌باشد؛ در غیر این صورت، یک محصول دقیق نیست.”
ارائه‌دهندگان این استانداردها، برای هر کدام از ویژگی‌های یک لوله‌ی بدون درز، مانند قطر، ضخامت و طول، بازه‌ی خاصی را مشخص کرده‌اند؛ کارخانه‌هایی که ادعا می‌کنند محصولات خود را بر اساس این استانداردها به بازار عرضه می‌کنند، حتماً باید لوله را در بازه‌ها و ابعاد از‌پیش‌تعیین‌شده، تولید کنند.”
لوله گالوانیزه در دسته لوله‌های فلزی قرار می‌گیرند که یک لایه فلز روی سطح آن را پوشش می‌دهد. لوله‌های گالوانیزه به دو دسته درزدار و بدون درز تقسیم می‌شوند.
لوله‌های گالوانیزه مقاومت بسیار بالایی در مقابل خوردگی و زنگ‌زدگی دارند. این لوله‌ها در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند و معمولا در انتقال آب و فاضلاب در حجم بسیار کم کاربرد دارد. همچنین این لوله‌ها قابلیت بازیافت دارند و میتوان با ذوب کردن آنها در کوره، دوباره از آنها استفاده کرد.
لوله گالوانیزه به دو نوع لوله های فولادی و آهنی دسته بندی می شود. این لوله های فولادی مقاومت بالایی در برابر مواد اسیدی ندارند و دچار خوردگی می شوند. آن ها از فولاد نرم تولید می شوند و اغلب به عنوان لوله های فاضلاب برای سرویس بهداشتی کاربرد دارند.
در مقابل لوله های گالوانیزه آهنی دارای وزنی سبک هستند و رنگ آن ها خاکستری است. لوله های گالوانیزه مقاومت فشاری بالایی دارند اما دچار خوردگی و رسوب می شوند، از این رو به ندرت برای لوله کشی ساختمان های امروزی مورد استفاده قرار می گیرند.
این لوله ها را نمی توان با جوش بهم متصل کرد. دلیل این امر ایجاد دود غلیظ در حین جوشکاری است که سلامتی انسان را به مخاطره می اندازد و محیط زیست را آلوده می نماید.
جنس این لوله ها از جنس چدن است و با توجه به مکان استفاده در اشکال، ابعاد، اتصالات و نوع آلیاژ متفاوت تولید می شوند. لوله چدنی از مقاومت لازم در برابر فشارهایی که به آن وارد می شود، برخوردار است و به نسبت لوله های آهنی کمتر دچار فرسایش می شود.
این لوله را می توان توسط دستگاه تراکم هوا باز نموده و گرفتگی آن را برطرف کرد. بزرگ ترین عیب این لوله ها این است که به علت وجود مواد شیمیایی در فاضلاب دچار خوردگی می شوند که این امر اجتناب ناپذیر است.
قیمت لوله چدنی در مقایسه با لوله فلزی ارزان تر است، اما نصب آن آهسته تر انجام می شود. مواد شیمیایی بر روی این لوله ها تاثیر منفی می گذارد و سبب زنگ زدگی آن می شود.
لوله های چدنی وزن بالایی دارند و پیوند آن ها با دیگر یراق آلات و اتصالات به سختی انجام می پذیرد. این لوله ها همانند لوله های گالوانیزه به علت معایب غیر قابل رفع، امروزه به ندرت کاربرد دارند.
